Azken aste hauetan tragedia bat izan da albiste eskolan. Hain zuzen ere, Asturiasen gertatu da; izan ere, irakasle batek bere buruaz beste egin du bere ikasleen “jazarpenaren eta eraispenaren” ondorioz, bai aurrez aurreko eskoletan, bai online. Bajan egon zen, baina martxoan, Covid-19aren pandemiaren ondorioz online irakaskuntzara aldatu zenean, beste aukera bat ematea erabaki zuen, egoera lasaiagoa izango zelakoan. Hala ere, aurretik jasandako jazarpena ziberjazarpen bihurtu zen, eta azkenean, presioak eta egoera txarrak gaindituta, bere buruaz beste egin zuen ikasturtearen amaieran.

Zoritxarrez, ez da ezagutuko dugun lehen edo azken kasua, 2005ean Irakaslearen Defendatzailea (1) martxan jarri zenetik 38.485 kasu artatu baitira.

Zerbitzu honek argitaratutako azken estatu-memorian (2), irakasleari dagokionez sortzen diren arazoen azterketa sakona egiten da, eta azken bi ikasturteetan (2018/2019 eta 2019/2020, 2174 eta 1594 jarduketa, hurrenez hurren) gertatutakoa hartzen da erreferentziatzat (3). Txosten horretan ikusten denez, esku-hartze gehienak lehen eta bigarren hezkuntzan egiten dira ( % 84), eta honako hauek dira ikasleekin lotuta nabarmentzen diren arazoak: errespetu-faltak ( % 22-% 23), eskolak emateko arazoak ( % 21), ikasleen aldetik irakasleekiko jazarpena eta IKT bidezko ziberjazarpena ( % 11) eta, azkenik, ikasleen mehatxuak ( % 11).

Nahikoa ez balitz, arazoak sortzen dira ikasleen familiekin, familiak honako arazo hauek antzeman baititu irakasleekiko: gurasoen jazarpena ( % 29), gurasoen errespetu falta ( % 25-% 27), funtsik gabeko akusazioak ( % 26-% 27) eta gurasoen salaketak ( % 17-21).

Datuetan ikus daitekeenez, irakasle askorentzat egunerokoa da errealitatea, eta “normalena” ere bada jarrera horiei aurre egin behar izatea ikasleen aldetik eta familien aldetik egunero.

Zorionez, kasu guztiak ez dira tragedian amaitzen, baina enplegatu, buru edo bezeroen laneko jazarpena onartzen ez dugun bezala, ez litzateke onartu edo baztertu behar eskola-eremuko irakasleen aurkako jazarpena.

“Haurrak dira”, “Jolasa besterik ez da” edo “garrantzirik gabeko iruzkinak dira” zioen justifikazioak edo, hobeto esanda, aitzakiak, ez didate balio.

Beste behin ere, beste pertsona bati errespetua falta zaiola ikusiko dugu, eta haurrei buruz hitz egitera ere ez naiz sartuko; izan ere, hain helduak izanik berdin-berdin jar badaitezke, orduan berdin tratatuko dira.

Bada garaia pertsona bakoitza bere lekuan jartzeko, eta lanean lan-arduradunen jarraibideak bete behar diren bezala, eskola-eremuan ere irakasleek adierazitakoa egin beharko dute ikasleek, une horretan haiek baitute agintea. Ez dut ulertzen zergatik ematen duen hain agerikoa lan-eremuan, eta, hala ere, eskolan ahaztu egiten zaigu irakasleak bertara lanera eta ikasleei eguneko ikasgaia erakustera joaten diren pertsonak direla.

Han gazteekin egoteagatik dena jasan behar dute? Hori da gaur egungo egoera erakusten ari dena, gurasoak alde izanda ere, seme-alabak “matxinatu” daitezen sustatzeari dagokionez. Beti arrazoiren batekin, noski, baina egunez egun zalantzan jartzen dute egiten dutena edo egiteari uzten diotena. Zergatik? Seme-alabak bai, baina ez irakasleak, zeregin hori horretarako prestatu diren eta irakatsi nahi duten beste pertsona horiei dagokie. Baina, noski, zer eskatuko diegu beren egoa baino haratago ikusten ez duten guraso horiei? Berdin dio jarrera horiek babestu nahi dituzten seme-alabei mesede egiten dieten ala ez (nik ezetz esango nuke).

Non geratu zen lanbide gisa irakaskuntzan diharduten pertsona horiekiko errespetua?